İnsanlar nasıl para kazanıyor? Paranın 8 kuralından bahsedeceğim. Bu bence öğretmeninde, emeklinin de, girişimcinin de herkesin bilmesi gereken kurallar. Bunları genelde zenginler biliyor arkadaşlar mutlaka öğrenmeniz gereken 8 kural.
İçindekiler
İnsanlar Nasıl Para Kazanıyor?
Para Sadece Bir Araçtır
Paranın birinci kuralı çok basit ama çok yanlış anlaşılıyor para bir araçtır. Bazı insanlar para iyi bir şey değildir, kötüdür, şeytandır para ilgili konuşmak ayıptır para ile ilgili konuşulmaz diye düşünüyorlar para iyi ve kötü amaçlı kullanılabilen bir insana hem üzecek hem de sevindirebilecek bir araçtır.
Hadi bir örnek verelim yüz liranız var ve bunu da iyilik yapmak istiyorsunuz diyelim mahallenizde ki evsizlerin karnını duyacaksınız. 100 lira ile en fazla 7-8 belki on kişinin karnını doyurabilirsiniz ki bu çok iyi bir şey size minnet duyarlar kimsesizlerin karnını doyurmak iyilik yapmak kesinlikle mükemmel bir şey.
Ama 100 bin liranız varsa ya da çok daha fazla paranız varsa zenginsiniz, mahallenizdeki evsizler için barınma yerleri çadırlar kurabilirsiniz yani farkı anlıyorsunuz para şeytan veya öcü değildir, kullanım amacına göre değişir.
O yüzden para ile deli gibi sevip bağlanıyoruz neden nefret ediyoruz sadece kullanım amacına göre değiştiğini biliyoruz topluma çok faydalı işlerde yapabilirsiniz başkalarına zarar da verebilirsiniz buradan tek çıkarmamız gereken sonuç paranın araç olduğu iyi veya kötü bir şekilde kullanılabildiği.
Acil Durum Fonu
İkinci maddemiz ise acil durum fonu oluşturmak. Bunu daha önceki yazılarımda da söyledim ama arkadaşlarımdan da sizlerden de sorular geliyor ilk adım ne para biriktirdiğim de kaybetmeyecek bir şekilde nasıl para mı katlayabilirim diye soruyorsunuz. Bence ilk adım sizi güvende hissettirecek hem Mental olarak hem de fiziksel olarak da güvende hissettirecek acil durum fon oluşturmak, ayın sonunu getiremiyor olmanız veya aylık 10 bin lira kazanıyor olmanız fark etmez.
Acil durum fonuna yatırabildiğiniz kadar sizi güvende hissettirebilecek kadar para yatırın dediğim gibi işinizi kaybedebilirsiniz, aniden bir yerden borç çıkar. Bu tarz durumlarda acil durum sizi kesinlikle güvende hissettirir. Baskı hissettiğiniz birçok durumda açıkta kalmayacağınızı bilirsiniz.
Memurlar gibi sabit geliri olanlar acil durum fonuna ihtiyacı olmayacağını düşünebilir ama memur da olsanız çok zengin de olsanız kim olursanız olun kenarda mutlaka acil durum fonunuz olsun.
Özellikle sabit bir geliri olmayanların veya iş garantisi olmayanların kenarda daha fazla para tutması gerekiyor özellikle pandeminin olduğu ve Dünya çapında resesyona girdiğimiz şu dönemlerde sizi stresten korur güvende tutar dedim ama bunlar kadar önemli bir şey daha var. Sizi kötü finansal kararlar vermekten de korur. Kötü finansal kararlar derken bankadan kredi çekmek ya da kredi kartından para almak ve akrabalardan tanıdıklardan yüksek faizli borç almaktan bahsediyorum.
Bunların faizi, Komisyonu veya dedikodusu çok yüksek olabilir. Ayrıca acil ruhumuz olursa resesyon döneminde yatırımlarımızı hisse senetlerimizi dolar altın neyse artık düşük fiyattan satmak zorunda kalmayız. Acil durum fonunuz diğer paralarımız dan ayrı bir hesapta olmalı bunun ayrı bir para olduğunu asla unutmamalısınız ve kolayca erişebileceğiniz bir yerde olmasını tavsiye ederim. Biliyorsunuz Finansal Danışman değilim söylediklerinde yatırım tavsiyesi değildir ama Bence herkesin acil durum fonu veya ona benzer bir şekilde güvencesi olması lazım lazım.
Beşeri Sermaye
Parının 3’üncü kuralı ise insan sermayesi yani beşeri sermaye. Hisse senetleri, dolar, altın, gümüş, Bitcoin, Kripto paralar, konut tamam hepsi yatırımdır ama ekonomi biliminin dışına çıkarsak bence kendine yatırım ve zaman yatırımı en büyük yatırımlardır.
Gezdiğin, okuduğun, gördüğün, sevdiğin her şey yanında kalır. Sen ölene kadar seninle olurlar. Yani tabii ki yatırımdan anlamak Finans hakkında bilgi sahibi olmak önemli ama bütün gün bilgisayarın başında durup grafikleri izlemenizi tavsiye etmem. Yaptığınız yatırımın bence zaman içinde kaybolmaması hep sizinle kalması bence çok güzel bir şey.
Böyle düşünüldüğünde bireyin kendine yaptığı yatırımın kaybedilir olmayışı ve başka yatırımlarda da başarı oranını artırması bence son derece kıymetlidir. Yatırım dünyasında acımasız bir rekabet var ve herkesin bildiklerini bilmek bence büyük bir fark yaratmaz.
Kendine yatırma insan sermayesi yani beşeri sermaye diyebiliriz. Kitap okursanız, beceriler inşa ederseniz, gezerseniz, öğrenirseniz bence kendi beşeri sermayenizi inşa edersiniz.
İyi Kredi ve Kötü Kredi
Sıradaki madde bence hayatı bir kural bu da iki tip kredi vardır. İyi kredi vardır ve kötü kredi vardır. Bu bir çok insanın hep yanlış yönlendirildiği bir alan. Çünkü insanlar kredili yerden tamamen kaçmamız gerektiğini, kredilerin kötü olduğunu ağıza bile alınmaması gerektiğini düşünürler özellikle borç ödemede ve istikrar sorunu olan insanların kredilerden uzak durması anlaşılabilir ama bence kredi iyi kullanılırsa güzel bir araçtır.
Dediğim gibi konut alarak para kazanılabilir ama fiyatların pik yaptığı dönemlerde araştırmadan gidip ev alanlar yüksek fiyatlardan ev alanlar bırakın kâr etmeyi alım gücünü korumayı zarar ettiler. Önemli olan doğru yerde ve doğru zamanda yapmak.
Kötü Kredi nedir derseniz bence yüksek oranlı krediler, kredi kartı gereksiz harcamalar için yapılan krediler, bence kötü kredilerdir. İyi krediler ise bence yatırım yapmak için, iyi bir ev almak için yada eğitim için alınan kredilerdir. Daha büyük bir televizyona geçmek için alınan kredi bence kötü kredidir çünkü bu bir yatırım değildir.
Ama yurtdışında Master yapmak için alınan eğitim kredisi bence iyi bir kredidir çünkü bununla ilerde daha fazla para kazanabilirsiniz. Tabii ki doğru seçimler yapmak önemli bazıları eğitim adına yüksek miktarlarda krediler çekip bununla kendilerini geliştirmiyorlar, doğru düzgün bölümde seçmiyorlar yani mantıklı kararlar vermiyorlar ama ne dediğimi siz anladınız.
Gereksiz harcamalar için alınan krediler yüksek faizli krediler ve kredi kartları Bence kötü kredilerdir ve ben sizin yerinizde olsam bunlardan uzak dururdum.
Yaşam Tarzı Enflasyonu
Bir sonraki madde benim favorilerimden bildiğimiz enflasyondan farklı yaşam tarzı enflasyonu. Bu yüzden insanlara yüklü miktarda bir yerden para geldiği zaman veya Piyango kazandıkları zaman batıyorlar.
Onlar ne kadar daha fazla kazanırsa kazansın kendi hayatlarındaki enflasyon artıyor. Eskiden insanların altında milyonluk arabalar gördüğüm zaman çok zengindir çok varlıklı insanlar olduğunu düşünürdüm ama işin aslı öyle değil aslında fakirler.
Eğer yılda 1 milyon lira kazanıyorsan ama bir buçuk milyon lira harcıyor sana aslında fakirsindir. 50 bin lira alıyorsa bununla sürekli yeni çıkan son model telefonu alıyorsa, sürekli pahalı giysiler alıyorsa, masrafları 50 bin lirayı buluyorsa yine bu insan fakirdir.
İşte bir anlayış vardır şuradan para gelse de ona şuradan voleyi vursam da şu an Zengin olsam da şu sorunların bir çözsem ondan sonra çok mutlu olurum, her istediğimi yaparım, dünyalar benim olur, bir daha sırtım yere gelmez ama bu yanlış bir düşünce.
Dediğim gibi para arttıkça yaşam masrafları da artıyor. Çünkü bu insanların finansal okuryazarlığı yok, Finans hakkında yatırım hakkında bilgi sahipleri değiller. Bu maddenin adı ne yaşam tarzı enflasyonu.
Şu an 3000 lira alıyorsanız finans hakkında dediğim gibi finansal okur yazarlığınız yoksa bilgi sahibi değilseniz yatırım konularında maaşınız 10 bin lira olduğu zaman yaşam tarzı enflasyonun da artacak daha iyi bir televizyon isteyeceksiniz, araba isteyeceksiniz, mobilya isteyeceksiniz ve giderleriniz de ona göre artacak.
Elbette çok kazandıkça harcamalarınızı arttırın sonuçta insanlar daha iyi bir yaşam için çalışıyorlar ama harcamalarınızı gelirinizin yarısı kadar arttırın yani bunu siz hesaplayın oranını siz düşünün.
Önce Verimlilik Sonra Para
Sonraki maddemiz önce verimlilik sonra para siteyi açalı yaklaşık 1 sene önce açtım hiçbir zaman parayı düşünmedim ilk olarak, ilk hedefim karşıya bir şeyler vermek yazıların kalitesini arttırmak ve daha fazla okuyucuyu çekmek oldu bu arada site 1 sene gibi kısa bir sürede beklediğimden daha iyi büyüdü destekleriniz için de teşekkür ederim.
Demek istediğim bir işi özenerek yapın, kaliteli yapın, severek yapın Eninde sonunda daha sonradan para gelecektir. Sevdiğiniz kişileri düşünün futbolcuları düşünün, şarkıcıları düşünün onlar bu işi severek ve kaliteli yaptıkları için para kazanıyorlar ve eminim ki en az yüzde doksanı bu işe başladıkları zaman ilk bir yılda iki yılda hiç para kazanmamışlardır.
İnsanlar internetten iş yapmaya çalışıyorlar tek odaklandıkları şey para olduğu için doğal olarak da bir ay önce para kazanmıyorlar sonra sıkılıp bırakıyorlar.
Kredi Borçları Anlamak
Çok hayatı olan bir diğer madde ise kredi ve borçlarınızı anlamak mesela araba almak isteyen bir mağazaya veya galeriye gidiyor, oradaki satıcı ona aylık 800 lira vererek araba sahibi olacaksın diyor ya da beyaz eşya mağazasına gidiyor, oradaki satıcı ya da oradaki reklam ona diyor ki 100 lira verecek 200 lira vererek son model buzdolabı sahibi olacaksın.
Burada kesinlikle aylık verilen paraya odaklanılması gerekiyor burada önemli olan şey krediyi anlamak ya kredinin durumunu faiz oranlarını bilmek aylık ne kadar ödeyeceğinizi bakmayın yıllık faiz oranına bakın bunun ortalamasına bakın nasıl daha yüksek bir miktarlarda kredi alabilirim nasıl daha düşük faizli kredi alabilirim diye düşünün.
Kendinize bir gün verin oturun bankaların size kaç faiz oranıyla kredi verdiğini düşünün ya da borcunuz varsa onları nasıl daha erken bir şekilde ödeyebileceğinizin stratejisini yapın bir sonraki madde çok duyuyoruz ama aslında ne kadar anlayabiliyoruz bilmiyorum.
Vergileri Anlamak ve Vergiden Kaçınmak
Evet geldik son maddemize vergi sistemini iyi bilmek hatta yasal bir şekilde vergiden kaçmak. Dikkat edileceği üzere vergi kaçırmak yasak bir şeyken bunun cezaları ağır olacakken vergiden kaçınmak. Bu yasalardaki boşlukları değerlendirmektir vergiden kaçınma vergi kanunlarına aykırılık yapmadan aykırılık etmeden vergiden bir nevi muaf olmaktadır.
Bu nedenle vergiden kaçınma yasal olarak bir suç oluşturmaz vergilerle ilgili araştırmalar yapın emin olun finansal bakış açınızı inanılmaz bir şekilde genişletecek.
Yaptığınız her harekette verginin bir etkisini göreceksiniz son günlerde yanlış hatırlamıyorsam haberlerde görmüşsünüzdür belki trump’ın 10 yıldır vergi vermediği Amerika Birleşik Devletleri’ne vergi vermediği söyleniyor. Eğer bu doğruysa daha doğruluğu kanıtlanırsa da bu Trump hiçbir şekilde ceza almaz çünkü bu illegal değil vergi kaçırmıyor vergiden kaçınıyor ama etik olup olmaması tabii ki size kalmış.
Google Microsoft gibi şirketler hiç vergi vermezler verirlerse de bunlar çok cüzi miktarlarda olur. Eğer gelir göstermezsen veya şirket masrafı olarak gösterirsen Amerika da kolay bir şekilde vergiden kaçına bilirsin özetle belki sistemini ve vegileri iyi bilin dolar alırken vergi vermeme yöntemi var.
Tabii ki de yasal bir şekilde bununla ilgili bir yazı yazacağım. Sonuç olarak vergi sistemini iyi bilir ve vergilerin günlük hayattaki yerinin farkında olun.
