Bu liste de kendi deneyimlerimden yola çıkarak sana dikkat dağınıklığını ve odaklanma sorununu nasıl giderebileceğini açıklayacağım. Liste sonunda dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunu ile ilgili neler yapman gerektiğini anlamış olacaksın. Şimdi hemen başlayalım..
Dikkat dağınıklığı yaşadığım zamanları incelediğimde fark ettiğim şey şuydu. Bu tür zamanlarda çalışıyor olduğum şeye çok geniş bir açıdan bakıyordum. Genelde önümde sadece tek bir iş olmuyordu. Mesela bir konuda araştırma yapıyorsam bilgisayar ekranında birden fazla sekme açık oluyordu.
Ya da sorular üzerinden ders çalışıyorsam bazen önümde iki tane farklı soru olduğu oluyordu. Böyle bir durumda odaklanmanın zor olması çok normal. Beynimiz odaklanma konusunda çok iyidir. Ama bunu sadece neye odaklanması gerektiğini belirlediğimizde yapabilir.
Bu yüzden çalışırken çalışma noktanı olabildiğince daraltmalısın. Mesela bir proje ödevi üzerinde çalışıyorsan onu aşamalara bölüp her bir aşamaya ayrı ayrı odaklanabilirsin. Tek bir test sorusu çözerken bile sorunun farklı noktalarını sırayla incelemen daha kolay odaklanmanı sağlar.
Dikkat dağıtıcı etkenler her zaman dışarıdan gelmeyebiliyor. Odaklanmaya çalışırken zihninde farklı düşüncelerle savaştığın olmuştur. İşin kötüsü bazen bu düşüncelerin zihninde olduğunu bile fark etmeyebilirsin. Mesela kaygı. Çalışıyor olduğun şeyin sana fayda sağlayacağından emin değilsen bu zihninde gittikçe büyüyen bir engele dönüşür.
Eğer gelecekle ilgili eminsizliklerin varsa bu durumda odaklanmak çok daha zor hale gelecektir. Bunun önemini anlayabilmen için şunu hayal etmeni istiyorum. Bir fabrikanın nasıl işlediğini düşün. Yönetici olan bir kadro vardır. Bu grup üretilmek istenen ürünün ortaya çıkması için neler yapılması gerektiğine karar verir.
İşçi görevini üstlenen kısım ise bu kararları uygulamaktan sorumludur. Bir fabrikada işçi-yönetici ayrımı olmazsa burada büyük bir karışıklık olur. Üretim aşamalarında neler yapılacağına karar verilemez ve uygulamada aksamalar oluşur. Aynı şekilde bir dizi ya da film çekilirken oyunculara bir senaryo verilmezse oyuncular neyi oynayacaklarını bilemezler.
Ortaya bir ürünün çıkması imkansız hale gelir. Sen de kendin için bu karar verme ve uygulama kısımlarını ayırmalısın. Bazen yönetici rolüne girip neler yapman gerektiğine karar vermelisin Diğer zamanlarda ise tam olarak işçi moduna girerek sadece çalışmaya vakit harcamalısın.
Böylece kafandaki kaygılardan kurtulup sadece yapılması gerekenlere odaklanabilirsin. Yabancı dil öğrenirken bunu tam anlamıyla uyguluyorum. İki haftada bir masanın başına oturarak öğreniyor olduğum dilde gelişmek için neler yapmam gerektiğini yazıyorum. Her gün yapmam gerekenleri içeren bir liste hazırlıyorum.
Sonrasında yönetici rolünden çıkarak işçi moduna geçiyorum. Böyle olunca çalışma sırasında kaygılarım olmuyor ve odaklanabiliyorum. Çünkü neler yapmam gerektiğine karar vermiş oluyorum. Çalışma sırasında kafam bunlarla meşgul olmuyor. Zihninde dikkatini dağıtan şeyler konuyla alakalı olmak zorunda da değil.
Gün içinde yapman gereken başka şeylerden ötürü de odaklanmakta sıkıntı yaşıyor olabilirsin. Bu durum için de yine iki çözüm var. Birincisi tabii ki tahmin edebileceğin gibi yapman gerekenleri bitirmek ve kafandan çıkarmak. Bu mümkün olmadığında ikinci ihtimal devreye giriyor.
Bu da kafanı kurcalayan şeyi tamamlamak için belli bir saat belirlemek. Halletmen gereken şeyi not al ve yanına onunla ilgileneceğin saati yaz. Kafandaki şeyleri süresiz olarak ertelemek onlardan kurtulmanı sağlamaz. . Bu şekilde yine zihnini meşgul etmeye devam ederler.
Fakat belirli bir süre vererek ertelediğinde o zaman gelene kadar konu üzerinde düşünmemek daha da kolay olacaktır. Şimdi başka bir noktaya gelelim. Genelde sabah saatlerinde daha iyi odaklanabiliriz. Genelde sabah saatlerinde daha iyi odaklanabiliriz. Bunun sebebi gece boyunca dinlenme şansımızın olmasıdır.
Burada zihinsel bir dinlenmeden bahsediyorum. Gün boyunca birçok etken biz farkında olmadan kafamızda hafızalar oluşturuyor. Basit bir reklamı izlediğinde bile ister istemez zihninde onunla alakalı bir şeyler kalıyor. Bu tür şeyler gün başladığından itibaren saatler ilerledikçe zihninde birikiyor ve büyük bir kalabalık oluşturuyor.
Bu zihinsel yükten kurtulmanın yolu ya uyumak ya da baştan bu gereksiz hazıfaların oluşmasını engellemektir. Konu bu olunca ilk akla gelen sosyal medya oluyor. Karşılaştığın her içerik aynı şekilde zihninde bir kalıntı bırakır. Aynı zamanda etrafında konuşan insanlar ve izlediğin reklamlar dahil maruz kaldığın her şey de zihnini yine meşgul ederler.
Odaklanmaya ihtiyacın olduğu zamanların en az birkaç saat öncesinden bu tür şeylerden uzak durmaya başlamalısın. Bu şekilde kendine sakin geçen bir zaman aralığı vermiş olursun. Bu süreçte beynin gereksiz hafızaları siler. Böylece çalışırken daha iyi odaklanabilirsin.
Odaklanmak bir yetenektir. Bir anda yüksek seviyede bir odaklanma yeteneğine ulaşamazsın. Fakat her yetenek gibi odaklanma da geliştirilebilir. Odaklanma süreni her seferinde biraz daha uzatmaya çalışarak bunun pratiğini yapabilirsin. Umarım bu bilgiler senin için faydalı olur.
Odaklanmaya çalıştığın şeyin ne olduğunu yorumlar kısmında bizimle paylaşır mısın? Kendini birçok konuda geliştirmeni sağlayacak olan yazılarımı kaçırmamak için takip etmeyi unutma. Bir sonraki makalem de görüşmek üzere.
