En iyi 5 yatırım derledim arkadaşlar sizler için. Yatırım yaparken dikkat etmeniz gereken şeyler, nasıl yatırım yapılır? Yatırım tavsiyelerimi mutlaka okuyun derim. Çok büyük yatırımcılar vardır. Ancak çok az yatırımcı Peter Lynch’in siciline sahiptir. Peter Lynch, 1977 ve 1990 yılları arasında Fidelity Magellan Fonu’nu yönetmiştir. Bu süre zarfında, S&P 500’ü 13 yılın 11’inde geride bırakarak, ortalama %29’un üzerinde yıllık getiri elde etmiş ve piyasaları büyük bir farkla yenmiştir. Bu, Lynch’in Magellan Fonu’nu devraldığı gün yatırılan bin doların, o ayrıldığında 28.000 dolar değerine ulaştığı anlamına gelir.
Lynch, 1977’de Magellan’ın yöneticisi olduğunda, fonun varlıkları 20 milyon dolardı. Sonrasında 13 milyar dolar değerindeki varlıkla Amerika’nın en büyük yatırım fonu haline geldi. Böylesine devasa bir miktarı yönetme ve muhteşem getiriler sağlama yeteneği, onu bir idol haline getirmiş ve saygı duyulan yatırımcılardan biri olma özelliğini kazandırmıştır.
Bu yazıda onun röportajlarından ve kitaplarından alıntılanan 5 muhteşem tespit paylaşılacaktır. Ve umarım bu tespitlere göre hareket ettiğinizde yatırımda daha başarılı olmanız kaçınılmaz olacaktır. Uzun Vadede Kazanmak İçin Periyodik Kayıpları Kabul Edin “Borsada başarılı olan insanlar, dönemsel kayıpları, aksilikleri ve beklenmedik olayları da kabul ederler.
Felaket damlaları onları oyundan korkutmaz.” Çoğu başarılı yatırımcı gibi, Lynch de uzun vadede yatırımda kalmanın, yatırımda başarılı olmak için çok önemli olduğunu düşünür. Bir yatırımcı olarak, uzun vadede başarılı olmak için iki duygusal durumdan kaçınmanız gerektiğini tavsiye eder: endişe ve panik satışları.
İlk durum, yani ‘Endişe’, piyasalar dik bir düzeltmeye tanık olduktan sonra ortaya çıkar. Bu noktada, bu düzeltmeden yararlanmak altın bir fırsattır. Ancak endişeler, uygun fiyatlardan iyi yatırım fırsatlarını yakalamanızın önünde bir engeldir.
Panik satışları ise, piyasa düzeltmesi nedeniyle yatırımlarınız düştüğünde ortaya çıkar. Bir sonraki önemli düşüşe kadar birçok yatırımcı, kendilerini uzun vadeli yatırımcılar olarak hayal eder. Ancak bu noktada hızla kısa vadeli yatırımcılar haline gelir ve büyük kayıplarla satışa geçerler. Buradaki ders açıktır.
Uzun vadede büyük kazanmak için periyodik kayıpları kabul etmelisiniz. Lynch’in ifadesiyle, büyük düşüşler sizi oyundan korkutmamalı. İşin püf noktası, içgüdülerinize güvenmek değil, onları görmezden gelmek için kendinizi disipline etmektir. Neye Sahip Olduğunuzu ve Neden Sahip Olduğunuzu Bilin “Bir boya kalemi ile gösteremeyeceğiniz hiçbir fikre asla yatırım yapmayın.”
İster Vadeli İşlemler veya Opsiyonlar aracılığıyla alım satım yapmak, manipülatif hisselerde bahis yapmak olsun isterse sizi aya götürmeyi vaat eden bir kripto para birimine yatırım yapmak olsun, bugün yatırım dünyası bir dünya ipucu ile dolu. Ve ne yazık ki, birçok insan bu tür hızlı zengin olma hayaline kapılıyor.
Bu nedenle Peter Lynch’in “Sahip Olduğunuz Şeyi Bilin” tavsiyesi bugün daha anlamlı görünüyor. Lynch, bir şirketin ne yaptığını 30 saniye veya daha kısa sürede açıklayamazsanız, ona sahip olmamanız gerektiğine inanır. Aynı şeyi herhangi bir yatırım aracı için de söyleyebilirsiniz.
Hisse senedi, emeklilik, sigorta, Yatırım Fonları veya diğer herhangi bir finansal ürüne, yalnızca nasıl çalıştığını ve taşıdığı risklerin neler olduğunu tam olarak anladığınızda para yatırmalısınız. Bir gecede milyoner olmayabilirsiniz, ancak iyi getiriler elde edecek ve geceleri huzur içinde uyuyabileceksiniz.
Tavsiyenin ikinci kısmı olan ‘Neden Sahip Olduğunu Bil’ ilkesi de aynı derecede önemlidir. Sağlam yatırımlarınızı, ulaşmak istediğiniz finansal hedeflerle eşleştirdiğinizde, herhangi bir anlık yatırım hatasından kaçınmanız muhtemeldir. Bunun nedeni, yatırım yapmaktan vazgeçmeniz durumunda asla hedefinize ulaşamayacağınızı bilmenizdir.
Bu disiplinli zihniyet, olumsuz piyasa hareketleriyle daha iyi başa çıkmanıza yardımcı olacak ve sizi daha iyi bir yatırımcı yapacaktır. Kazananlarınızın Koşmasına İzin Verin “Kazananlarınızın koşmasına izin verin ve kaybedenlerinizi ise azaltın. Bunun tersini yapmak; çiçekleri koparıp yabani otları sulamak gibidir ve bu da hataya sebebiyet verir.” Lynch, yaşamı boyunca çeşitli hisse senetlerine yatırım yapmıştır.
Yatırımlarından bazıları vasat, bazıları iyi ve birkaçı çarpıcı getiriler sağlamıştır. Kariyeri boyunca olağanüstü getiriler sağlamasına yardımcı olan şey, kısa rallilerden sonra onlardan kâr almak yerine en iyi performans gösterenlerini elinde tutmaya devam etmesi olmuştur.
Lynch, değeri on kat veya %1000 artan bir hisse senedini tanımlamak için “tenbagger” terimini kullanmıştır. Ve bir tenbagger bulma konusundaki 1 numaralı Kuralı, temeli bozulana kadar hisse senedini satmamaktı. %40 hatta %100 yükselse bile bu hisseleri elinde tutardı. Lynch’in dediği gibi, “Bu işte harikaysanız, yüzde 60 haklısınızdır.
Fakat haklı olduğunuz zamanlarda da hatalarınızın üstesinden gelmeniz gerekir. Buradaki ders, en iyi performans gösteren yatırımlarınızda sabırlı olmaktır. Birçok yatırımcı, finansal hedeflerinden uzak olsalar bile, bir yıl içinde yatırım fonlarından iyi getiriler gördükten sonra kâr elde etme dürtüsü hissediyor.
Sonuç olarak, bileşik getirinin gücü ile üssel getiriler kazanma şansını kaçırıyor ve böylelikle finansal hedeflerine ulaşmayı başaramıyorlar. Evet, kâr realizasyonu mantıklıdır, ancak bunu yalnızca portföyünüzü varlık tahsisinize göre yeniden dengelemek için yaptığınızda mantıklı hale gelir.
Örneğin, portföyünüzde %70 hisse senedi ve %30 Dolar bulundurmaya karar verdiniz. Sürekli olmasa da genellikle Borsa İstanbul Dolarla ters korelasyon göstermektedir. Hisse senedi piyasasındaki bir ralliden sonra, portföyünüzdeki hisse oranının %80’e yükseldiğini düşünelim.
Bu durumda, portföyünüzün belirli bir varlık sınıfına doğru eğilmemesini sağlamak için hisse senedinde bir miktar kâr alabilir ve bu tutarı dolara tekrar yönlendirebilirsiniz. Bütün Kızları Öpemezsin, “Bütün kızları öpmek zorunda değilsin.” 10 katına gidecek (tenbagger) hisseyi kaçırdım ve bu beni piyasayı yenmekten alıkoymadı.”
Peter Lynch Lynch, One Up On Wall Street adlı kitabında, lisede ve üniversitedeyken bütün güzel kızları öpmenin gerçekçi bir hedef olmadığını yazıyor. Aynı ilke, yatırım için de geçerlidir. Tüm iyi performans gösteren hisse senetlerini veya en iyi performans gösteren fonları satın alamazsınız. “Bazı süper model hisselerini kaçırmış olsam da, kariyerimde de güzel hisseler öptüm.
Keşke kat kat artan daha fazla hisseye yatırım yapabilseydim ancak bu benim uzun vadeli performansıma zarar vermedi.” Birçok yatırımcı, geçen yılın performansına göre fon seçme hatasına düşüyor. En iyi performans gösteren fonların listesi değişmeye devam ettikçe, yatırım fonu varlıklarını değiştirmeye devam ediyorlar.
Bu, dağınık bir portföyle sonuçlanır ve servet yaratma yolculuklarında verimsizliğe neden olur. Bu nedenle, kısa vadede her güzelliği veya en iyi performansı gösteren fonu, hisse senedini kovalamak yerine, iyi ve tutarlı olanları belirlemek ve bunlara yatırım yapmak daha iyidir. Bu basit formüle sadık kalırsanız, güzel ve uzun vadeli sonuçlar elde edebilirsiniz.
Erken Girin – Ama Çok Erken Değil “Sık sık beyzbol açısından büyüme şirketlerine yatırım yapmayı düşünüyorum. Diziliş açıklanmadan önce satın alırsanız, gereksiz bir risk almış olursunuz.” Lynch, herhangi bir yatırım fırsatına çok erken yatırım yapma gibi gereksiz risklere girmemenizi tavsiye ediyor.
Bunun, kadro açıklanmadan önce bir beyzbol takımına bahis oynamak gibi olduğuna inanıyor. Onun sözleriyle, “Erken girin – ama çok erken değil. Beyzbol açısından büyüme şirketlerine yatırım yapmayı sık sık düşünüyorum. Üçüncü vuruşta oyuna katılmaya çalışın çünkü bir şirket o zamana kadar kendini kanıtlamıştır.
Diziliş açıklanmadan önce satın alırsanız, gereksiz bir risk almış olursunuz.” Birçok yatırımcının yaptığı hatalardan biri, bir şirketin henüz kendini kanıtlamadan onu satın almak için üzerine atlamasıdır. Bu karanlıkta atış yapmak gibidir. Yeni veya öngörülemeyen bir şeye gitmek yerine, kanıtlanmış bir geçmişe sahip mevcut bir planı seçmek her zaman daha iyidir.
Bazen çok uzaklarda aradığınız bir hisse yanı başınızda duruyor olabilir. Sonuç olarak Tüm başarılı yatırımcılar gibi Lynch de yatırım fikirlerini basit tutmuştur. Konfor alanında kalmış, getirilerini mahvedecekduygulardan kaçınmış ve böylelikle deciddi getiriler sağlayan hisse senetlerini bularak onlara yatırım yapmıştır.
Bu stratejisi de ona büyük başarı getirmiştir.Elbette Peter Lynch’in performansını yakalamak çok zor, ancak onun stratejilerini kullanarak yatırımlarımızda becerilerimizi geliştirmek mümkün. Burada bahsedilen muhteşem tespitlerinin de yatırım stratejimizde farkındalık düzeyimizi yüksek tutmak için belli aralıklarla incelenmesinin, okunmasının veya izlenmesinin faydası büyük olacaktır.
