Blockchain nedir? Kişilerin nasıl karar aldığını bireysel olarak ve gruplar içerisinde nasıl davrandıklarını değer değişimini nasıl yaptığınızı tek tek inceliyorlar. Hukuk sistemleri de şirketler piyasalar gibi aramızdaki alışverişi düzenleyen kurumları incelediler. Ama artık değer değişim şeklimizi toplam değiştirecek yeni teknolojik bir kurum var. Belki adını çoğunuz duymuşsunuzdur işte… Blockchain zinciri bu çok ilginç bir ifade şunu aklınızda tutmanızı istiyorum, blok zinciri teknolojisi görece yeni ve gayet insani bir hikayenin de devamı bu yapı şu şekilde.
Biz insanlar bir diğer kişiye dair belirsizliği azaltmak için yollar buluruz böylece değer değişimi yapabiliriz acil toplayıcı ekonomilerden itibaren düşünürsek sadece köy yaşamı içerisinde Ticaret yapılıyordu bazı resmi olmayan kısıtlamalar vardı. Ancak tüm ticari şiddetle veya sosyal baskılar dayatılıyordu.
Toplum yapısı daha karmaşık hale geldikçe ve ticaret yolları birbirinden fazlasıyla uzaklaşınca daha resmi kurumlar oluşturuldu para birimleri için bankalar gibi kurumlar devletler şirketler oluşturuldu. Bu kurumlar belirsizlik ve karmaşa artarken ticareti düzenlememize yardımcı oldu ve bireysel kontrolümüzü epey azaltı sonunda gelişen teknolojiyi yani internet’i bundan ayrı bir gelişim olarak tutarsak da internetin gelişimi ile bu kurumları çevrim içi dünyaya taşıdık birbirinden farklı çeşit çeşit pazaryerleri yaratıldı.
Bunlar insanın ekonomi aktivitesini kolaylaştırmak için aracı olarak çalışan daha hızlı kurumlar oldular kurumlar belirsizliği azaltmak için oluşturulmuş araçlardır. Böylelikle toplumda bağlantıları kurup her türlü değer değişimi yapabiliyoruz şimdi daha büyük daha ileri ve radikal bir evrime giriyoruz etkileşim ve Ticaret tarzımızın evrimi.
Çünkü ilk defa belirsizliği azalta biliyoruz bankalar şirketler devletler gibi sadece politik ve ekonomik kurumlarla değil. Bunu tek başına teknoloji ile yapabiliyoruz çok kişinin inanmadığı ama gerçek olan akıl almaz bir durum.
Blockchain Nedir?
Peki blok zinciri nedir? Blok zinciri teknolojisi varlıkların ve yapılan işlemlerin eşler arası bir ağda kaydını tutan merkezi olmayan bir veri tabanıdır temel olarak herkese açık bir şekilde kimin neye sahip olduğunu ve kimin ne işlem yaptığını tutan bir kayıt defteri de diyebiliriz. İşlemler kriptografi ile güven altına alınmış ve zamanla işlem geçmişi veri blokları ile kilitleniyor bunlarda kriptografi ile birbirine bağlanarak güven altına alınıyor.
Bu da ağ boyunca tüm işlemlerde değişmez ve yeniden işlenilmez kayıtlar yaratıyor. Bu kayıtlar ağı kullanan her bilgisayarda kopyalanabilir. Bu da kullanıcılara üstün bir güvenlik sağlıyor. Bu bir uygulama değil bir şirket de değil blok zincirinin birçok mal varlığı depolayan açık bir altyapı olarak düşünebilirsiniz muhafaza hizmeti geçmişini, mülkiyet ve konum geçmişini depolar.
Bunlar dijital para birimi Bitcoin gibi mal varlıklarını ve fikir mülkiyeti gibi diğer dijital mal varlıklarıdır bu bir sertifika bir sözleşme gerçek bir nesne hatta kişiyi tanımlayan bilgiler Olabilir tabii ki blok zincirin başka teknik detayları da var ama özünde işleyişi bu şekilde bu da bizi blok zincirin belirsizlikleri nasıl azalttığı ve ekonomik sistemlerimizi radikal bir şekilde dönüştürme vadi bahsine getiriyor belirsizlik ekonomide büyük ve sıkıntılı bir terim sayılır.
Ama ben bunu neredeyse tüm günlük işlemlerimizde karşılaştığımız blok zincirin içerisinde karşılaşıldığına rastlamadım sıkça yüzleştiğimiz belirsizliklerin etkileşimimizde olanlarından biri de şeffaflığın olmaması diyelim ki posta ile birebir eşya göndereceksiniz şeffaflık ister satın alınan ürünün posta ile gelenin aynı olmasını ve satın aldığınız kişiye bir kayıt altında ulaşmasını istersiniz bu aldığınız tüm eşyalar için geçerlidir kurcalanması istemediğimiz her tür veri veya ürün içinde doğru bir şey birçok şirketteki problem özellikle telefon gibi karmaşık bir şey üretenler yatay tedarik zinciri içerisinde farklı satıcılara yönetiyor olmalarıdır.
Bir ürün yapma işine giren bu insanlar aynı veri tabanına sahip değiller aynı altyapıyı kullanmıyorlar ve bu yüzden bir ürünün zamanla evrimini şeffaf bir şekilde görmekte zorlanıyorlar blok zincirini kullanarak birbirine güvenmeyen işletmeler arasında paylaşımlı bir gerçeklik yaratabilir demek istediğimiz şey ağdaki tüm bu düğümlerin birbirini tanıması veya birbirine güvenmesi gerekmiyor çünkü her biri kendi zincirini izleme ve doğrulama kabiliyetine sahip.
Bu merkezi otoriteyi gerçekte yaratmadan tekel’in verimliliğine sahip olan Merkezi olmayan bir veritabanı yaratabiliriz yani tüm bu satıcılar her türlü şirket birbirine güvenmeden aynı veritabanın kullanarak etkileşimde bulunabilirler bunun tüketiciye bakan tarafı da daha fazla şeffaf olabilmesidir herkesin istediği bu değil mi zaten.
Yeb yeni bir dünya blok zincirinin kimliğimiz hakkındaki belirsizliklere azaltabileceğinden ve uzun mesafeli karmaşık alışverişlerde şeffaflık algımızı nasıl değiştirdiğinden bahsettik sık karşılaştığımız belirsizliklerden sonuncusu en ucu açık olanlardan ve inkar edenlerden biridir.
Peki aldığınız şeyi göndermezseniz ne olur paranızı geri alabilir misiniz? Block zinciri kot yazmamıza bireyler arasında sözleşme yapmak ve bu sözleşmelerin üçüncü bir zorlayıcı taraf olmadan geçerliliğini garanti etmekte aldığınız eşyayı düşündüğünüzde bunu finanse ediyorsunuz ama tüm şartların karşılandığını doğrulayana kadar ödeneği vermemiz gerekiyor.
Block zincirinin belirsizliklerimizi azaltan en heyecan verici yönlerinden biri de işte bu çünkü bu bir dereceye kadar kurumları ve yaptırımlarını bozabileceğimiz anlamına geliyor yani birçok insanı ekonomik aktivite teminata bağlanabilir ve otomatikleştirilebilir ve bilginin gerçek dünyadan blok zinciri hareket ettiği alanlarda insan müdahalesi etkisiz hale gelebilir.
Block zincirinin her şeyin çözümüymüş gibi bir izlenim bırakmasını istemiyoruz ancak medya bunun dünya yoksulluğunu bitireceğini söylüyor işin aslı bu teknoloji emekleme evresinde. Bizler bir çok deneme yaparak ekonomimiz için tüm kullanım durumlarını tam olarak anlamadan önce muhtemelen başarısız olacağız. Fakat bunun üzerinde çalışan finansal kurumlardan teknoloji şirketlerine üniversitelere kadar bir sürü insan var nedenlerinden biri sadece bir ekonomik evrim olmamasıdır.
Bu Mucizevi sistem tamamen yeni bir yolla teknolojik olarak insan döviz her tür dijital ve fiziksel mal varlığı değiş tokuş unu ve hatta kendi kişisel niteliklerimizi bile kayıt altına alma imkanı veriyor yani bir bakıma toplumumuzda eskiden kullandığımız geleneksel kurumların bir çok faydasına sahip olan teknolojik bir kurum haline geliyor istenen de tam olarak bu zaten büyük bir fark olanda bunu daha merkezi olmayan bir şekilde yapıyor.
Bence kendimizi bu yeni ve büyük sisteme hazırlamaya başlamalıyız. Çünkü her ne kadar çoğumuzun inanmadığı güvenmediği bir sistem olsa da bu sistem gün geçtikçe kendine çok şey katıp büyüyor ve görüyoruz ki bu dünyaya dahil olmuş ve sistemin büyük çoğunluğunu çözmüş çok insan var bir şeylere geç kalmamak için hazırlanın.
